Koszyk: (pusty)
do kasy suma: 0,00 zł
Jesteś w:
 
Waluty
Wersje językowe

Tkanina lniana, pochodzenie, historia i wlaściwości

0
Dodano: 26-01-2021 w kategorii: len autor: Rydzka

Tkanina lniana, historia, pochodzenie, właściwości

Za Polską Izbą Lnu i Konopi:


"Historia lnu sięga neolitu około 7500 p.n.e. Początkowo prawdopodobnie używano włókien lnu do zszywania skór lub jako sznurka. Tkanina lniana, w wyrafinowanej formie, bardzo cienka, przejrzysta, miała swój początek w starożytnym Egipcie, w okresie Starego Państwa ok. XXVII wiek p.n.e. - XXII wiek p.n.e. Zachowało się wiele malowideł i zapisów o produkcji lnu i jego wykorzystaniu przez starożytnych Egipcjan. Wytwarzano różnej jakości płótno lniane, zależnie od przeznaczenia. Najdelikatniejsze i najczystsze tkaniny służyły do wystroju świątyń i na ubiory kapłanów i królów. Z Egiptu len powędrował do za pośrednictwem Fenicjan i Kartagińczyków aż do Indii, a stamtąd do Chin. Następnie rozpowszechniony został w Europie, gdzie powstały jego uprawy i przemysł lniarski. Jego nasiona znaleziono w wykopaliskach w Biskupinie. 

Z ciekawostek: około 1000 metrów delikatnej tkaniny lnianej zużyto m. in. do mumifikacji zwłok faraona Tutankhamuna (1333–23 BC). Grób odkryto w  1922. Słynny Całun Turyński -  jest kawałkiem tkanego ręcznie płótna lnianego, o wymiarach: wysokość 441 cm, szerokość od 112,5 do 113 cm.

Od roku 1794, gdy Whitney skonstruował mechaniczną odziarniarkę, zastosowanie tejże maszyny spowodowało spadek cen tkanin bawełnianych, co przyczyniło się do spadku produkcji lnu.

Przez wieki wypracowano różnego rodzaju techniki wyrobu tkanin lnianych, ale postęp nastąpił po odkryciu w XIX w. metody przędzenia włókna lnianego na mokro (przędza mokroprzędna).

Mimo konkurencji innych tkanin takich jak bawełna czy poliester, tkaniny lniane są nadal cenione, pomimo tego, że są drogie.

Proces pozyskiwania tkanin lnianych

len roślina blog Alternative Textiles

W lnie włókna występują na całej długości, dlatego łodygi lnu są wyrywane z korzeniami, a nie ścinane w czasie zbiorów. Włókna o różnej charakterystyce i zastosowaniach otrzymuje się z różnych części łodygi:

  • z części środkowej łodygi otrzymuje się włókno długie, nadające się do produkcji wysokiej jakości przędz czesankowych, osnowowych i dalej tkanin;
  • z części wierzchołkowej i korzeniowej powstaje włókno krótkie, nadające się do produkcji przędz zgrzebnych wątkowych;

Za co cenimy len

Tkaniny lniane cenione są za swoją gładkość, jedwabisty połysk, trwałość, komfort użytkowania, łatwo rozpoznawalny specyficzny wygląd, przypominający ich „polne” i bliskie naturze pochodzenie.

Len włóknisty w 90 % wykorzystywany jest na cele włókiennicze, z czego:
  • 60% przeznaczona jest na odzież
  • 15% na materiały domowego użytku (pościel, obrusy, zasłony itp.)
  • 15% na materiały obiciowe
  • 10% na tkaniny przemysłowe (techniczne)
Len znajduje zastosowanie we wszystkich asortymentach odzieży włączając odzież sportową.

Badania nad właściwościami lnu prowadzone przez Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich w Poznaniu potwredzają, że odzież z lnu i konopi:
  • odznacza się bardzo wysokimi walorami higienicznymi zapewniającymi optymalny mikroklimat w sferze skóra-odzież, 
  • pozytywnie oddziałuje na organizm człowieka, nie powoduje alergii, wzmacnia system immunologiczny,
  • nie wywołuje w organizmie człowieka zwiększonych tendencji do zmęczenia, tak jak to jest w przypadku odzieży z włókien chemicznych,
  • nie wpływa na zwiększenie potliwości i wzrost temperatury ciała,
  • nie gromadzi na powierzchni odzieży ładunków elektrostatycznych.
Higroskopijność włókien jest jedną z ważniejszych cech użytkowych włókien, zwłaszcza w odniesieniu do wyrobów odzieżowych i pościelowych.

Len, tak jak wszystkie włókna naturalne, charakteryzuje się wysoką absorpcją wilgoci.
Włókno lnu zawiera w swoim składzie ligniny, które są z kolei doskonałym naturalnym absorbentem promieniowania UV. 

Poza tym odzież z włókna lnu charakteryzuje się chłodnym chwytem, dlatego len ze swoimi doskonałymi właściwościami biofizycznymi, jest najlepszym surowcem na letnie kolekcje odzieży. 

Len nie wywołuje alergii, ma właściwości bakteriostatyczne i bakteriobójcze.
Len można wygotować a nawet wysterylizować, jest przy tym o wiele bardziej trwały i odporny na spieranie niż bawełna. Dzięki zawartości specjalnych związków – pektyn typu B – len staje się w miarę użytkowania coraz bardziej miękki i miły w dotyku. 

Dzięki niskim właściwościom elektrostatycznym, nawet mały dodatek włókien lnianych w tkaninach mieszankowych znacznie obniża zdolność do wyładowań elektrostatycznych.
 
Len wspomaga spokojny sen. Pościel lniana daje poczucie chłodu dzięki właściwościom termoregulacji. W czasie upałów wchłania wilgoć i nadmierne ciepło, a w czasie chłodów zatrzymuje ciepło ciała. 

Współczesne technologie pozwoliły uszlachetnić tkaniny lniane, skonstruować mieszanki z innymi włóknami takimi jak bawełna , wełna, jedwab, wiskoza, poliester i lycra. 
Mieszanie lnu z innymi włóknami okazało się jednym ze skutecznych sposobów na zmiękczenie tkanin, jak również obniżenie ceny wyrobu.

Opracowanie dziewiarskich przędz lnianych umożliwiło poszerzenie obszaru wykorzystania lnu także do produkcji dzianin. To poprawiło walory użytkowe wyrobów. Dzianina z lnu jest wytrzymała choć jest delikatna.
Dzianiny z lnu są doskonałym, sprawdzonym surowcem do produkcji oryginalnej, niestandardowej, doskonale nadającej się m.in. na bieliznę i odzież sportową. 

Wyroby z lnu cenione są nie tylko za ekologiczne, naturalne pochodzenie i związane z tym bezpieczeństwo dla ludzkiego ciała, ale również dla środowiska naturalnego – po zakończeniu użytkowania len ulega całkowitej biodegradacji.

Włókniny

Z gorszej jakości włókien lnianych produkowane są włókniny cienkie, o masie powierzchniowej ok. 100g/m2, doskonale nadającą się do produkcji ekologicznych - biodegradowalnych toreb i opakowań. Inne rodzaje włóknin lnianych, o wyższej masie powierzchniowej (250-1200g/m2) przeznaczone są dla przemysłu samochodowego, meblarstwa, oraz jako geowłókniny i biowłókniny (z nasionami traw) dla drogownictwa, służące umacnianiu poboczy dróg. 

Celuloza i kompozyty

Włókno najniższej jakości wykorzystywane jest jako surowiec do produkcji długowłóknistych mas celulozowych używanych wysokogatunkowych papierów, bibułek papierosowych oraz jako wypełniacze w materiałach kompozytowych.

Dla zdrowia i urody
 
len blog Alternative Textiles
 
Początkowo len uprawiano jako roślinę spożywczą, później dopiero jako roślinę włókienniczą.

Jadalne są nasiona zawierające dużo tłuszczu, białka, witamin i innych cennych składników. Starożytni Grecy spożywali je zmieszane z miodem. Obecnie dodawane są do niektórych rodzajów pieczywa, paluszków, ciastek. Olej lniany używany jest do przygotowywania potraw. Ze względu na nietrwałość kwasu tłuszczowego z rodziny Omega-3, który pod wpływem światła, powietrza oraz wysokiej temperatury ulega szybkiemu procesowi utleniania olej musi być przechowywany w warunkach chłodniczych bez dostępu światła i powietrza, a termin przydatności do spożycia jest krótki.

Znane i cenione w zielarstwie siemię lnu towarzyszyło człowiekowi od bardzo dawna. Znajdowane obok glinianych naczyń w wykopaliskach sprzed wielu tysięcy lat opisywane było w starych zapiskach chińskich, hinduskich, polecane już przez Hipokratesa jako lek na wiele schorzeń. 
Nasiona lnu zawierają do 8% substancji śluzowych łagodzących w naturalny sposób wpływ czynników drażniących błony śluzowe przewodu pokarmowego i oddechowego. Siemię lnu polecane jest zatem w terapii chorób przewodu pokarmowego, oddechowego czy schorzeń dermatologicznych, gdzie wykorzystuje się działanie osłaniające, zmiękczające i łagodzące śluzu lnianego.
Poza tym nasiona lnu zawierają do 40% cennego oleju. Olej lniany jest unikalnym olejem roślinnym zawierającym ponad 90% nienasyconych kwasów tłuszczowych. 

Innym ważnym składnikiem nasion lnu jest bardzo wartościowe i lekkostrawne białko, którego siemię zawiera do 25 %. Wskaźniki strawności białka lnu pod działaniem pepsyny i trypsyny należą do jednych z najwyższych. 

Olej lniany, który zawiera niezbędne kwasy tłuszczowe, stosuje się profilaktycznie i leczniczo w chorobach serca, w stanach zapalnych, niedoborach hormonalnych, a nawet niepłodności. Posiada substancje, których nie wytwarza – a bardzo ich potrzebuje! – organizm człowieka! Siemię lniane zawiera też kwasy oraz substancje zwane ligninami, które mogą zwalczyć nowotwory, infekcje bakteryjne i wirusowe.

Produkcja tkanin lnianych

Len uprawiany jest na wszystkich kontynentach, przeważnie w strefie umiarkowanej, jest rośliną przemysłową. Wymaga dużo wody.

Len zwyczajny to dość wysoka roślina, zazwyczaj w porze zbiorów ma około metra. Można go łatwo rozpoznać po charakterystycznych kwiatkach barwy niebiesko-fioletowej. Rozległe pola w tym właśnie kolorze jeszcze w połowie ubiegłego stulecia były powszechnym widokiem w niemal wszystkich regionach Polski. 

Od wieków metody pozyskiwania lnu nie uległy jakiejś fundamentalnej zmianie, po prostu doszło do zmechanizowania czynności przedtem wykonywanych ręcznie. Z gleby wyrywa się roślinę w całości, ponieważ jej włókna obejmują nie tylko łodygę, ale też korzenie i część wierzchołkową. 

Dalej następuje proces roszenia. Zbiory leżą na mokrych łąkach przez ponad miesiąc albo (nieco krócej) są moczone w wodzie. Dzięki temu łatwiej przebiegają dalsze procesy – wyżymanie, suszenie, międlenie i trzepanie. Z tak wymęczonego włókna można już przygotować przędzę. Może to być szlachetna nić na kostium albo pakuła służąca do uszczelniania rur.

Dziś w Polsce uprawia się jeszcze len, ale nie w takiej ilości jak dawniej. Większość produkcji to surowiec wysokiej jakości, przeznaczony na eksport. W zachodnich firmach z polskiego lnu powstają ekskluzywne wyroby tekstylne. Polskie firmy produkujące len kupują przędze na zachodzie. Przędza jest też eksportowana do Chin i tam powstają wysokiej jakości lniane tkaniny chińskie.

 

Szycie, krojenie i pielęgnacja tkanin lnianych

KROJENIE

Jednobarwny len kroi się bez kierunku, tzn. dolne brzegi części wykroju mogą być skierowane w górę lub w dół. W przypadku tkanin wzorzystych należy zwrócić uwagę, czy wzór ma kierunek. Jeśli tak jest, wszystkie części należy ułożyć tak, aby ich dolne brzegi były skierowane w dół.

PRASOWANIE
Naturą lnu jest gniecenie się.

Surowy, niebarwiony len można prasować w wysokich temperaturach (żelazko ustawione na temperaturę prasowania lnu, lub oznaczenie na 3 punkty), najlepiej wtedy kiedy jest jeszcze wilgotny albo przez wilgotną ściereczkę lub używając żelazka na parę. Godne polecenia jest żelazko systemowe z generatorem pary. Należy też przestrzegać zaleceń producenta. Niektórzy wskazują na niższą temperaturę, szczególnie wtedy kiedy len zawiera domieszki. 

Lnów typu stonewashed nie trzeba prasować. Prasowanie bowiem, likwiduje ich naturalną fakturę, pulchność i sprężystość.

PIELĘGNACJA, pranie i suszenie
 
len tkanina sklep Alternative Textiles

Len można NAWET gotować. Należy wziąć pod uwagę, że wtedy bardzo się skurczy.
Im niższa temperatura prania, tym mniejsza kurczliwość. 
 
Len najlepiej prać w chłodnej lub ciepłej wodzie – zalecana temperatura to 30 max 40°C. Zbyt wysokie temperatury mogą spowodować skurczenie produktów lnianych nawet o 10%, dlatego przestrzeganie zaleceń dotyczących temperatury jest niezwykle istotne.
 
Temperaturę prania dobiera się w zależności od uszlachetniających go dodatków: kolorowy pierze się w temp. 40°C, a ten z domieszką włókien sztucznych w jeszcze niższych. Żakiety, kostiumy, płaszcze lepiej oddać do pralni, gdyż podczas prania mogą się zdeformować.
 
Zalecamy prać len osobno (bez innych tkanin) oraz zwracać uwagę na ich kolorystykę (nie łączymy bieli z kolorami). Przed włożeniem ubrań do pralki można je przewrócić na lewą stronę.
Len możemy też prać ręcznie oraz w pralce na delikatnym cyklu prania, najlepiej bez wirowania. Należy pamiętać by tekstylia nie były zbyt ściśnięte i by mogły swobodnie przemieszczać się w bębnie pralki tak by się nadmiernie nie gniotły i nie zaginały. Nie wykręcamy i nie odciskamy mocno wody gdyż może to spowodować odkształcenia. Z każdym praniem tekstylia lniane stają się coraz bardziej miękkie.

Używamy wyłącznie łagodnych środków do prania. Nie należy stosować silnych detergentów i wybielaczy gdyż osłabiają włókna lniane i mogą odbarwić tkaninę. Nie zaleca się również stosowania płynów zmiękczających, gdyż są one dedykowane dla tkanin syntetycznych, a nie naturalnych. Płyny te powlekają włókna tkaniny i zmniejszają właściwości absorpcyjne lnu.

Po wyjęciu z pralki, ubrania należy strzepnąć i rozwiesić najlepiej gdy są jeszcze lekko wilgotne. Jeśli jest to możliwe, warto suszyć produkty na świeżym powietrzu. Podczas procesu suszenia, tkanina nabiera naturalnej spulchnionej faktury. Lnu nie należy przesuszać, gdyż włókna stają się wtedy bardziej kruche i podatne na zniszczenia.

Ubrań z lnu nie powinno się suszyć w suszarkach bębnowych, gdyż to powoduje ich przesuszenie i skraca żywotność tkaniny.

Usuwanie plam z tkanin lnianych 

Len, to tkanina która nie ulega łatwo zabrudzeniu, dzięki swoim włóknom. Są one gładkie, dzięki czemu nie wchłaniają zanieczyszczeń ani zapachów. Przed praniem zaplamione ubrania z lnu należy namoczyć przez godzinę lub dwie w wodzie z dodatkiem detergentu, pozwoli to na rozmiękczenie plamy. Pamietajmy o tym, aby nie prasować plam. Należy je efektywnie usunąć. Prasowanie utrwala zabrudzenia.

Dekatyzacja tkanin lnianych

Materiały lniane mają tendencję do dość znacznego kurczenia się. Dlatego, tak jak w przypadku materiałów bawełnianych, tkaniny lniane, najlepiej po zabezpieczeniu brzegów (obrzuceniem ich overlokiem lub zygzakiem), wyprać w takiej temperaturze w jakiej w przyszłości będą prane. Jeśli planujemy w przyszłości prać ubrania w wysokiej temperaturze (60°C), w takiej temperaturze musimy je dekatyzować i później trzymać się tej ustalonej na początku temperatury. Wilgotny prasujemy gorącym żelazkiem. W zależności od wykończenia tkaniny lniane mogą się wykurczyć od 5 do nawet 15-20%.

Kurczenie się lnu

Kurczliwość lnu to 5-8% w przypadku tkaniny zmiękczanej. Tkanina wykurczona i sprana fabrycznie  nie powinna się kurczyć. Dlatego warto kupić więcej lnu aby uniknąć przykrych niespodzianek i na pewno przed szyciem go zdekatyzować. Len nie zmiękczany, surowy, może się nawet skurczyć o 15-20%

Z kolei zaletą tkanin lnianych jest to, że się nie wyciągają i nie rozciągają.

SZYCIE


Do szycia lnu używa się cienkiej igły (grubości 70 lub 80, a do grubszego lnu nawet grubości 90) i nici bawełnianych lub poliestrowych. Długość ściegu zależy od grubości tkaniny. Obowiązuje zasada: cienki len szyje się drobnym ściegiem (dł. ok. 2 mm), len grubo tkany
– dłuższym (ok. 3 mm). 

 

Skróty występujące na tkaninach lniany

 chP – pranie     
Z – zmiękczanie    
TMM – tamblowanie na mokro
S – sanforyzacja
ST – stabilizacja    
BR – barwienie reaktywne
BL – bielenie
KRESZOWANA – pranie bębnowe, krótkie sztuki po około, 10m
GŁ – gładzenie
 
 
 
 
 

Komentarze do wpisu (0)

   513 958 464

hello@alternativetextiles.pl

do góry
Sklep jest w trybie podglądu
Pokaż pełną wersję strony
Sklep internetowy Shoper.pl